Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

To emulate

  • 1 aemulor

        aemulor ātus, ārī    [aemulus], to rival, vie with, emulate, strive to excel: eius instituta: Agamemnonem, N.: studia, L.: virtutes, Ta.—To envy, be jealous of: iis qui, etc.: mecum, L.: inter se, Ta.
    * * *
    aemulari, aemulatus sum V DEP
    ape, imitate, emulate; be envious, jealous of, vie with a rival; copy (book)

    Latin-English dictionary > aemulor

  • 2 certō

        certō āvī, ātus, āre, freq.    [certus], to match, vie with, fight, contend, struggle, combat, do battle: armis cum hoste, an venenis?: pugnis, calcibus: proelio, S.: de salute, Ta.: de ambiguo agro bello, L.: acie, V.: animis iniquis, V.: in Bruti salute certatur: maximā vi certatur, S. — Fig., to contend, struggle, strive: inter se quo iure certarent: in centumvirali iudicio: provocatione, L.: si quid se iudice certes, H.: foro si res certabitur olim, be tried, H.: cui (multae) certandae cum dies advenisset, L.: certata lite deorum Ambracia, the subject of arbitration, O.: quicum omni ratione certandum sit: (carmina) certantia iudice Tarpā, recited in competition, H. — To contend, compete, wrestle, struggle, strive, vie, match: cursu cum aequalibus, S.: si nautae certarent, quis eorum potissimum gubernaret: dic, mecum quo pignore certes (in music), V.: Carmine vilem ob hircum, H.: solus tibi certat Amyntas, is your only rival, V.: Certent et cycnis ululae, V.—With inf: Phoebum superare canendo, V.: aequales certat superare legendo (violas), O.: inter se eruere quercum, V.: praedas certantes agere, with all their might, S.: Avidi gloriae certantes murum petere, striving to outdo one another, S.—Fig., to compete, vie, emulate, rival: Benedictis si certasset, T.: cum civibus de virtute, S.: cum aliorum improbitate: contumaciā adversus nobiles, L.: vobiscum de amore rei p.: virtute oportere, non genere certari.—Poet.: viridique certat Baca Venafro, H.: decerpens Certantem uvam purpurae, H.: (hunc) tergeminis tollere honoribus (i. e. tollendo), H.
    * * *
    I
    certare, certavi, certatus V
    vie (with), contest, contend/struggle (at law/politics), dispute; fight, strive
    II
    certius, certissime ADV
    certainly, definitely, really, for certain/a fact, truly; surely, firmly

    Latin-English dictionary > certō

  • 3 cōn-sector

        cōn-sector ātus, ārī, dep.,    to follow eagerly, attend continually, go after: hos, T.: rivulos.—To follow up, persecute, chase, pursue, overtake, hunt: hostīs, Cs.: per castella milites, Ta.: in montibus pecora, L.: alqm clamoribus. — Fig., to pursue eagerly, strive after, follow, emulate, imitate: dolorem ipsum: umbras falsae gloriae: verba.

    Latin-English dictionary > cōn-sector

  • 4 sector

        sector ātus, ārī, dep. freq.    [sequor], to follow eagerly, run after, attend, accompany, press upon, follow after, chase, pursue: sectari iussi, to join my train, L.: at sectabantur multi: si conducti sectarentur: Chrysogonum (servi): neque te stipator sectabitur, H.: qui eiusmodi est, ut eum pueri sectentur: Ne scuticā dignum horribili sectere flagello, H.—Of game, to chase, hunt: sectaris apros, V.: leporem, H.—Fig., to follow after, pursue eagerly, search for, hunt: hanc miseram praedam, Cs.: litīs, T.: Nomina tironum, H.: Mitte sectari, quo, etc., H.: virtutes, emulate, Ta.
    * * *
    sectari, sectatus sum V DEP
    follow continually; pursue; pursue with punishment; hunt out; run after

    Latin-English dictionary > sector

  • 5 aemulo

    aemulare, aemulavi, aemulatus V TRANS
    ape, imitate, emulate; be envious, jealous of, vie with a rival; copy (book)

    Latin-English dictionary > aemulo

  • 6 aemulor

    aemŭlor, ātus, 1, v. dep. [aemulus], to rival, to endeavor to equal or to excel one, to emulate, vie with, in a good and bad sense; hence (as a consequence of this action). to equal one by emulating.
    I.
    In a good sense, constr. with acc., v. II.:

    quoniam aemulari non licet, nunc invides,

    Plaut. Mil. 3, 2, 26:

    omnes ejus instituta laudare facilius possunt quam aemulari,

    Cic. Fl. 26; Nep. Epam. 5; Liv. 1, 18; cf. Tac. H. 3, 81: Pindarum quisquis studet aemulari, * Hor. C. 4, 2, 1; Quint. 10, 1, 62:

    severitatem alicujus,

    Tac. H. 2, 68:

    virtutes majorum,

    id. Agr. 15 et saep.— Transf. of things:

    Basilicae uvae Albanum vinum aemulantur,

    Plin. 14, 2, 4, § 30.—Prov.:

    aemulari umbras,

    to fight shadows, Prop. 3, 32, 19 (cf. Cic. Att. 15, 20: qui umbras timet).—
    II.
    In a bad sense, to strive after or vie with enviously, to be envious of, be jealous of, zêlotupein; constr. with dat., while in the first signif. down to Quint. with acc.; v. Spald. ad Quint. 10, 1, 122;

    Rudd. II. p. 151: iis aemulemur, qui ea habent, quae nos habere cupimus,

    Cic. Tusc. 1, 19; cf. 4, 26; Just. 6, 9.—Also with cum:

    ne mecum aemuletur,

    Liv. 28, 43:

    inter se,

    Tac. H. 2, 81.—With inf.:

    aemulabantur corruptissimum quemque pretio inlicere,

    Tac. H. 2, 62.—Hence, * aemŭlanter, adv., emulously, Tert. c. Haer. 40.

    Lewis & Short latin dictionary > aemulor

  • 7 certo

    1.
    certō, adv., v. certus, adv. A.
    2.
    certo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [cerno], to decide something by a contest (cf. cerno, II. C. b.); hence, to fight, struggle, contend, combat, implying great exertion, and usually a measuring of strength (class. in prose and poetry; most freq. in a trop. signif.; syn.: decerto, contendo).
    I.
    Of a physical contest of strength;

    mostly of battle: utrum igitur utilius Fabricio... armis cum hoste certare, an venenis?

    Cic. Off. 3, 22, 87:

    adulescentium greges Lacedaemone videmus ipsi incredibili contentione certantis pugnis, calcibus, unguibus, morsu denique,

    id. Tusc. 5, 27, 77:

    manu,

    Sall. H. 2, 41, 6 Dietsch:

    proelio,

    id. J. 81, 3:

    cum Gallis pro salute,

    id. ib. 114, 2; cf. Tac. Agr. 5:

    de ambiguo agro bello,

    Liv. 3, 71, 2:

    de imperio cum populo Romano,

    Cic. de Or. 2, 18, 76:

    de principatu armis,

    Tac. H. 2, 47; cf. Suet. Vesp. 5:

    odiis etiam prope majoribus certarunt quam viribus,

    Liv. 21, 1, 3:

    acie,

    Verg. A. 2, 30 et saep.— Impers.: dignus quicum certetur, Pac. ap. Non. p. 473, 16: certatur limine in ipso Ausoniae, Verg. A. 10, 355; 11, 313:

    die quo Bedriaci certabatur,

    Tac. H. 2, 50:

    quā in parte rex pugnae affuit, ibi aliquamdiu certatum,

    Sall. J. 74, 3:

    in cujus (amnis) transgressu multum certato pervicit Vardanes,

    Tac. A. 11, 10; id. H. 4, 61.—Mostly poet. in pass.:

    certata lite deorum Ambracia (for the possession of which Apollo. Diana, and Hercules contended),

    Ov. M. 13, 713:

    certatus nobis orbis (i. e. de quo certavimus),

    Sil. 17, 342; cf. II. infra.—
    II.
    Out of the sphere of milit. operations, to contend, struggle, strive, emulate, vie with: certabant urbem Romam Remoramne vocarent, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. v. 85 Vahl.): haut doctis dictis certantes sed maledictis, Enn. ap. Gell. 20, 10, 4 (Ann. v. 274 ib.):

    minis mecum, minaciis,

    Plaut. Truc. 5, 56:

    malitiā tecum,

    id. Pers. 2, 2, 56:

    benedictis,

    Ter. Phorm. prol. 20:

    certare ingenio, contendere nobilitate,

    Lucr. 2, 11:

    cum aliquo dicacitate,

    Cic. Brut. 46, 172:

    officiis inter se,

    id. Fam. 7, 31, 1; cf.:

    certatum inter collegas maledictis,

    Liv. 5, 8, 13; and:

    eo modo inter se duo imperatores certabant,

    Sall. J. 52, 1:

    cum civibus de virtute,

    id. C. 9, 2:

    pro sua quisque potentia,

    id. ib. 38, 3:

    contumaciā adversus contemnentes humilitatem suam nobiles certavit (Licinius),

    Liv. 9, 46, 4: cum usuris fructibus praediorum, to contend against interest ( to strive to pay interest) with the produce of estates, Cic. Cat. 2, 8, 18: cum a Cheruscis Longobardisque pro antiquo decore aut recenti libertate;

    et contra, augendae dominationi certaretur,

    Tac. A. 2, 46:

    ob hircum,

    Hor. A. P. 220:

    joco,

    id. C. 2, 12, 18:

    mero,

    id. ib. 4, 1, 31:

    animis iniquis,

    Verg. A. 10, 7:

    parsimoniā et vigiliis et labore cum ultimis militum,

    Liv. 34, 18, 5:

    sententiis,

    Tac. A. 1, 29 al.:

    ut si nautae certarent, quis eorum potissimum gubernaret,

    Cic. Off. 1, 25, 87:

    mos gentis est, equitare jaculari cursu cum aequalibus certare,

    Sall. J. 6, 1:

    dic mecum quo pignore certes,

    Verg. E. 3, 31:

    celeri sagittā,

    id. A. 5, 485:

    certemus, spinas animone ego fortius an tu Evellas agro,

    Hor. Ep. 1, 14, 4.— Poet., with acc.: hanc rem ( = de hac re), Sedigit. ap. Gell. 15, 24; cf. in pass.:

    cui (multae) certandae cum dies advenisset,

    Liv. 25, 3, 14.—With dat. instead of cum:

    solus tibi certat Amyntas,

    Verg. E. 5, 8; Hor. S. 2, 5, 19; id. Epod. 11, 18; 2, 20; id. C. 2, 6, 15; Verg. E. 8, 55; id. G. 2, 138; Ov. M. 14, 794.—
    2.
    Particularly of judicial disputations, to contend at law:

    inter se,

    Cic. Verr. 2, 2, 16, § 39; cf. id. ib. 2, 2, 13, §

    32: in centumvirali judicio,

    id. de Or. 1, 39, 177:

    si a duumviris provocarit, provocatione certato,

    Liv. 1, 26, 6:

    si quid se judice certes,

    Hor. S. 2, 1, 49:

    foro si res certabitur olim,

    id. ib. 2, 5, 27.—
    3.
    With inf. (mostly poet.), to strive to do something, to labor, endeavor, struggle earnestly, to exert one ' s self:

    certantes ad summum succedere honorem,

    Lucr. 5, 1123; so,

    inter se cernere,

    id. 5, 394:

    dimittere se (nubes),

    id. 6, 509:

    populum alium suorum sepelire,

    id. 6, 1247:

    Phoebum superare canendo,

    Verg. E. 5, 9:

    superare,

    Ov. M. 5, 394:

    vincere,

    Verg. A. 5, 194:

    tollere (hunc) tergeminis honoribus,

    Hor. C. 1, 1, 8:

    inter se eruere quercum,

    Verg. A. 4, 443:

    certat quisque evadere,

    Curt. 9, 4, 33:

    frangere fluctus,

    Plin. Pan. 81 fin.; Sil. 13, 222; Stat. S. 5, 3, 191.

    Lewis & Short latin dictionary > certo

  • 8 consector

    con-sector, ātus, 1, v. dep., to follow, pursue, strive after eagerly, both in a good and bad sense.
    I.
    Lit., to attend eagerly or continually; to go after a person or thing, etc.
    A.
    Prop. (rare):

    hos consector, his ultro arrideo,

    Ter. Eun. 2, 2, 18:

    mares, feminas,

    Plaut. Mil. 4, 3, 20; cf.:

    senectam ovium (opp. agnas fastidire),

    Plin. 8, 47, 72, § 188:

    angiporta haec,

    Plaut. Ps. 4, 7, 137; cf.

    rivulos,

    Cic. de Or. 2, 27, 117.— More freq. (esp. in Cic.),
    B.
    Trop., to pursue eagerly, to strive after, endeavor to gain; to emulate an example, to imitate, etc.:

    qui non debita consectari soleant, quod debeatur remissuros,

    Cic. Att. 13, 23, 3:

    neque quisquam est, qui dolorem ipsum, quia dolor sit, amet, consectetur, adipisci velit,

    id. Fin. 1, 10, 32:

    omnes umbras etiam falsae gloriae (corresp. with aucupari inanem rumorem),

    id. Pis. 24, 57: opes aut potentiam, [p. 428] id. Off. 1, 25, 86:

    benevolentiam Macedonum largitione,

    id. ib. 2, 15, 53; id. Leg. 1, 2, 7:

    verba,

    id. Caecin. 19, 54:

    ubertatem orationis,

    id. Fin. 3, 5, 19:

    plura (in discourse, opp. comprehendere brevi),

    id. de Or. 1, 8, 34; Plin. Pan. 75; id. Ep. 5, 6, 43:

    ista subtilius (in investigating),

    Plin. 2, 52, 53, § 139:

    insignia ac paene vitiosa imitando,

    to imitate, Cic. de Or. 2, 22, 90:

    vitium de industriā,

    id. ib. 3, 11, 41:

    versus Homeri (Maro),

    Gell. 12, 1, 20.—
    II.
    To follow in a hostile manner, to persecule, chase, pursue (most freq. in the histt.):

    quosdam (latrones) consectatus est et confecit,

    Cic. Inv. 2, 37, 111:

    redeuntes equites quos possunt consectantur atque occidunt,

    Caes. B. G. 5, 58; 3, 26; 4, 14; Nep. Them. 2, 3; Liv. 43, 10, 7; Vell. 2, 19, 2; Tac. Agr. 16; id. A. 4, 24; id. H. 1, 68.— Of the chase, * Lucr. 5, 965; cf. Liv. 21, 43, 8; 41, 9, 6:

    Fuflum clamoribus et convitiis et sibilis,

    Cic. Att. 2, 18, 1; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 2:

    victos implacabili odio,

    Tac. H. 4, 1.—
    B.
    Trop., of things omnia me mala consectantur, Plaut. Bacch. 5, 1, 7.
    In pass.
    signif.: uxorem tuam a populo lapidibus consectari video (diôkesthai), to be persecuted, Laber. ap. Prisc. p. 793 P.

    Lewis & Short latin dictionary > consector

  • 9 invidendus

    1.
    in-vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2, v. a.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., i. q. baskainein (fascinare), to look askance at, to look maliciously or spitefully at, to cast an evil eye upon (only anteclass.).—With acc.: ut est in Menalippo: quisnam florem liberūm invidit meūm? Male Latine videtur; sed praeclare Attius; ut enim videre, sic invidere florem rectius, quam flori. Nos consuetudine prohibemur;

    poëta jus suum tenuit et dixit audacius,

    Cic. Tusc. 3, 9, 20.— Absol.:

    ne quis malus invidere possit,

    produce misfortune by his evil eye, Cat. 5, 12 sq. —
    B.
    Trop., to be prejudiced against one, to be influenced by prejudice:

    semper dignitatis iniquus judex est, qui aut invidet aut favet,

    Cic. Planc. 3, 7; cf.:

    cui nisi invidisset is, etc.,

    id. Fam. 5, 21, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    (I. q. phthonein tini tinos.) To envy or grudge one any thing.
    (α).
    With dat. of the person or thing exciting the feeling:

    malim mihi inimicos invidere quam inimicis me meis,

    Plaut. Truc. 4, 2, 30:

    invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    Cic. de Or. 2, 52, 209; id. Ac. 2, 2, 7:

    probus invidet nemini,

    id. Univ. 3:

    bonis,

    Sall. C. 51, 38:

    invidet ipsa sibi,

    Ov. F. 2, 591:

    Troasin,

    id. H. 13, 137.— Pass. impers.:

    sibi ne invideatur,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 15:

    illi, quibus invidetur,

    id. Truc. 4, 2, 32:

    invidia dicitur... etiam in eo cui invidetur,

    Cic. Tusc. 4, 7, 16:

    si is cui invidetur, et invidet,

    Sen. Ep. 84, 11. — Of the thing:

    eorum commodis,

    Plaut. Most. 1, 3, 149:

    honori,

    Verg. A. 5, 541; Cic. Agr. 2 fin.:

    virtuti,

    id. Balb. 6, 15; id. de Or. 2, 51, 208:

    virtuti vestrae,

    Sall. C. 58, 21:

    omnia tunc quibus invideas si lividulus sis,

    Juv. 11, 110.—
    (β).
    Alicui in aliqua re:

    in qua (purpura) tibi invideo, quod, etc.,

    Cic. Fl. 29, 70:

    in hoc Crasso,

    id. de Or. 2, 56, 228.—
    (γ).
    Alicui with gen. of the thing ( poet.):

    neque ille Sepositi ciceris nec longae invidit avenae,

    Hor. S. 2, 6, 84.—
    (δ).
    Alicui aliqua re:

    non inviderunt laude sua mulieribus viri Romani,

    Liv. 2, 40, 11:

    nobis voluptate,

    Plin. Ep. 2, 10, 2; so with abl. alone:

    ne hostes quidem sepulturā invident,

    Tac. A. 1, 22; id. Germ. 33:

    nec invidebo vobis hac arte,

    Sen. Q. N. 4 praef. §

    7: qua (ratione) nulli mortalium invideo,

    id. de Vit. Beat. 24, 6; cf.:

    si anticum sermonem nostro comparemus, paene jam quidquid loquimur figura est, ut hac re invidere, non ut omnes veteres et Cicero praecipue, hanc rem,

    Quint. 9, 3, 11. —
    (ε).
    With ob: ob secundas res malorum hominum, Sen. de Ira, 1, 16, 5. —
    (ζ).
    Absol.:

    qui invident, eorum, etc.,

    of envious men, Plaut. Most. 1, 3, 149; Cic. Tusc. 4, 8, 17:

    qui invidet minor est,

    Plin. Ep. 6, 17, 4; Cic. Brut. 50, 188:

    non equidem invideo,

    Verg. E. 1, 11; Ov. Tr. 1, 1, 1; id. P. 1, 8, 8:

    invidit Clytie,

    id. M. 4, 234.—
    (η).
    Alicui aliquid (mostly post-class.; not in Cic.; cf.

    Krebs, Antibarb. p. 624 sq.): fama fuit Monuni Dardanorum principis filiam pacto fratri eum invidisse,

    Liv. 44, 30, 4 Weissenb.:

    sibi laudem,

    Curt. 9, 4, 21:

    nobis caeli te regia, Caesar, invidet,

    Verg. G. 1, 504:

    mihi senectus invidet imperium,

    id. A. 8, 509; cf.:

    Liber pampineas invidit collibus umbras,

    i. e. deprives of, id. E. 7, 58 Forbig. ad loc.; cf. D. infra; Ov. F. 4, 86:

    homini misero medicinam,

    Petr. 129:

    sibi voluptatem,

    Spart. Hadr. 20 init.; Val. Max. 4, 3, ext. 1. —
    (θ).
    Alicui with object-clause:

    invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast,

    Plaut. Truc. 4, 2, 31:

    nullus est cui non invideant rem secundam optingere,

    id. Bacch. 3, 6, 14.—
    (ι).
    Aliquid alone, to envy the possession of, envy one on account of:

    oro vos id mihi dare quod multi invideant, plures concupiscant,

    Nep. Thras. 4, 2:

    nam quis invideat mala,

    Sen. Herc. Oet. 36; cf.: haec qui gaudent, gaudeant perpetuo suo bono;

    qui invident, etc.,

    Plaut. Most. 1, 3, 49. — Pass.: ego cur, acquirere pauca Si possum, invideor? (for cur mihi invidetur) am I envied? Hor. A. P. 56.— Impers.:

    invidetur enim commodis hominum ipsorum,

    Cic. de Or. 2, 51:

    non dixi invidiam, quae tum est, cum invidetur,

    id. Tusc. 3, 9, 20.— Hence, P. a., invĭdendus, a, um, enviable:

    aula,

    Hor. C. 2, 10, 7:

    postis,

    id. ib. 3, 1, 45; Sen. Const. Sap. 13, 3. —
    B.
    To be loath, be unwilling; with a foll. inf. ( poet.):

    invidens deduci triumpho,

    Hor. C. 1, 37, 30. —With abl.: invidere igne rogi miseris, to grudge, i. e. not grant a burning and burial, Luc. 7, 798.—With inf.:

    his te quoque jungere, Caesar, Invideo,

    am not willing, Luc. 2, 550.—
    C.
    To emulate, aspire to rival:

    Caesar et se illius gloriae invidere, et illum suae invidisse dixit,

    Val. Max. 5, 1, 10.—
    D.
    To hinder, prevent; to refuse, deny:

    plurima, quae invideant pure apparere tibi rem,

    Hor. S. 1, 2, 100:

    invidisse deos, ut Conjugium optatum viderem,

    Verg. A. 11, 269; cf.:

    tene invidit fortuna mihi, ne, etc.,

    id. ib. 11, 43:

    Cereri totum natura concessit, oleum ac vinum non invidit tautum,

    Plin. 15, 2, 3, § 8:

    nobis invidit inutile ferrum,

    Ov. P. 2, 8, 59: nec famam invidit Apollo, Sil. 4, 400.—With dat. and abl.:

    tibi laude, nobis voluptate,

    Plin. Ep. 2, 10, 2.— With abl. alone:

    ne hostes quidem sepulturā invident,

    Tac. A. 1, 22:

    exemplo,

    id. ib. 15, 63:

    spectaculo proelii,

    id. G. 33:

    bona morte,

    Plin. Ep. 2, 20, 8.—Hence,
    1.
    invĭdens, entis, P. a., envious:

    nocere invidenti,

    Cic. Tusc. 4, 8, 17; Hor. C. 1, 37, 30; Vell. 2, 73, 1:

    sive apud cupidos sive apud invidentes dicendum habuerit orator,

    Tac. Dial. 31 med.
    2.
    invīsus, a, um, P. a.
    a.
    Hated, hateful, detested (class.).
    (α).
    Of persons, animals, etc.:

    persona lutulenta, impura, invisa,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    Cato,

    id. Dom. 25, 65:

    suspectos alios invisosque efficere,

    Liv. 41, 24, 18:

    me invisum meo patri esse intellego,

    Plaut. Merc. 1, 1, 79:

    invisos nos esse illos,

    Ter. Hec. 3, 1, 48:

    deo,

    Cic. N. D. 2, 66, 167:

    caelestibus,

    Verg. A. 1, 387:

    divis,

    id. ib. 2, 647:

    Minervae,

    id. G. 4, 246; Ov. Am. 2, 6, 34:

    dominae deae,

    id. ib. 3, 13, 18:

    infamem invisumque plebei Claudium facere,

    Liv. 27, 20, 11:

    ne invisi apud incolas forent, caverunt,

    Just. 36, 2, 15; Quint. 3, 7, 19; 5, 13, 38:

    (Helena) abdiderat sese atque aris invisa sedebat,

    Verg. A. 2, 574 Forbig. ed. 4 ad loc.; cf.:

    Tyndaridis facies invisa,

    id. ib. 2, 601. — Comp.:

    quo quis versutior et callidior est, hoc invisior et suspectior,

    Cic. Off. 2, 9.— Sup.:

    ipsi invisissimus fuerat,

    Plin. Ep. 2, 20.—
    (β).
    Of inanim. and abstr. things:

    cupressus,

    Hor. C. 2, 14, 23:

    negotia,

    id. Ep. 1, 14, 17:

    dis inmortalibus oratio nostra,

    Cic. de Imp. Pomp. 16, 47:

    regna dis invisa,

    Verg. A. 8, 245:

    Troja jacet Danais invisa puellis,

    Ov. H. 1, 3:

    improbitas judici,

    Quint. 6, 4, 15:

    potestatem invisam facere,

    Liv. 3, 9, 10:

    nomen Romanum ad aliquem,

    id. 24, 32, 2:

    omnia invisa efficere,

    id. 42, 42, 5:

    lux,

    Verg. A. 4, 631:

    facies,

    id. ib. 9, 734:

    vita,

    id. ib. 11, 177:

    lumina,

    id. ib. 12, 62:

    aurum,

    Prop. 3, 5, 3:

    locus,

    Ov. P. 2, 8, 64:

    liberalitas,

    Curt. 8, 8, 9:

    Macedonum nomen,

    id. 10, 1, 4.—
    b.
    In act. sense = inimicus, hostile, malicious (rare and poet.):

    invisum quem tu tibi fingis,

    Verg. A. 11, 364; cf.:

    quae tanta licentia ferri, Gentibus invisis Latium praebere cruorem,

    Luc. 1, 9:

    invisa belli consulibus fugiens mandat decreta senatus,

    id. 1, 488.
    2.
    in-vĭdĕo, false reading for non vidit, App. Mag. p. 391 Oud.

    Lewis & Short latin dictionary > invidendus

  • 10 invideo

    1.
    in-vĭdĕo, vīdi, vīsum, 2, v. a.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., i. q. baskainein (fascinare), to look askance at, to look maliciously or spitefully at, to cast an evil eye upon (only anteclass.).—With acc.: ut est in Menalippo: quisnam florem liberūm invidit meūm? Male Latine videtur; sed praeclare Attius; ut enim videre, sic invidere florem rectius, quam flori. Nos consuetudine prohibemur;

    poëta jus suum tenuit et dixit audacius,

    Cic. Tusc. 3, 9, 20.— Absol.:

    ne quis malus invidere possit,

    produce misfortune by his evil eye, Cat. 5, 12 sq. —
    B.
    Trop., to be prejudiced against one, to be influenced by prejudice:

    semper dignitatis iniquus judex est, qui aut invidet aut favet,

    Cic. Planc. 3, 7; cf.:

    cui nisi invidisset is, etc.,

    id. Fam. 5, 21, 2.—
    II.
    Transf.
    A.
    (I. q. phthonein tini tinos.) To envy or grudge one any thing.
    (α).
    With dat. of the person or thing exciting the feeling:

    malim mihi inimicos invidere quam inimicis me meis,

    Plaut. Truc. 4, 2, 30:

    invident homines maxime paribus aut inferioribus,

    Cic. de Or. 2, 52, 209; id. Ac. 2, 2, 7:

    probus invidet nemini,

    id. Univ. 3:

    bonis,

    Sall. C. 51, 38:

    invidet ipsa sibi,

    Ov. F. 2, 591:

    Troasin,

    id. H. 13, 137.— Pass. impers.:

    sibi ne invideatur,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 15:

    illi, quibus invidetur,

    id. Truc. 4, 2, 32:

    invidia dicitur... etiam in eo cui invidetur,

    Cic. Tusc. 4, 7, 16:

    si is cui invidetur, et invidet,

    Sen. Ep. 84, 11. — Of the thing:

    eorum commodis,

    Plaut. Most. 1, 3, 149:

    honori,

    Verg. A. 5, 541; Cic. Agr. 2 fin.:

    virtuti,

    id. Balb. 6, 15; id. de Or. 2, 51, 208:

    virtuti vestrae,

    Sall. C. 58, 21:

    omnia tunc quibus invideas si lividulus sis,

    Juv. 11, 110.—
    (β).
    Alicui in aliqua re:

    in qua (purpura) tibi invideo, quod, etc.,

    Cic. Fl. 29, 70:

    in hoc Crasso,

    id. de Or. 2, 56, 228.—
    (γ).
    Alicui with gen. of the thing ( poet.):

    neque ille Sepositi ciceris nec longae invidit avenae,

    Hor. S. 2, 6, 84.—
    (δ).
    Alicui aliqua re:

    non inviderunt laude sua mulieribus viri Romani,

    Liv. 2, 40, 11:

    nobis voluptate,

    Plin. Ep. 2, 10, 2; so with abl. alone:

    ne hostes quidem sepulturā invident,

    Tac. A. 1, 22; id. Germ. 33:

    nec invidebo vobis hac arte,

    Sen. Q. N. 4 praef. §

    7: qua (ratione) nulli mortalium invideo,

    id. de Vit. Beat. 24, 6; cf.:

    si anticum sermonem nostro comparemus, paene jam quidquid loquimur figura est, ut hac re invidere, non ut omnes veteres et Cicero praecipue, hanc rem,

    Quint. 9, 3, 11. —
    (ε).
    With ob: ob secundas res malorum hominum, Sen. de Ira, 1, 16, 5. —
    (ζ).
    Absol.:

    qui invident, eorum, etc.,

    of envious men, Plaut. Most. 1, 3, 149; Cic. Tusc. 4, 8, 17:

    qui invidet minor est,

    Plin. Ep. 6, 17, 4; Cic. Brut. 50, 188:

    non equidem invideo,

    Verg. E. 1, 11; Ov. Tr. 1, 1, 1; id. P. 1, 8, 8:

    invidit Clytie,

    id. M. 4, 234.—
    (η).
    Alicui aliquid (mostly post-class.; not in Cic.; cf.

    Krebs, Antibarb. p. 624 sq.): fama fuit Monuni Dardanorum principis filiam pacto fratri eum invidisse,

    Liv. 44, 30, 4 Weissenb.:

    sibi laudem,

    Curt. 9, 4, 21:

    nobis caeli te regia, Caesar, invidet,

    Verg. G. 1, 504:

    mihi senectus invidet imperium,

    id. A. 8, 509; cf.:

    Liber pampineas invidit collibus umbras,

    i. e. deprives of, id. E. 7, 58 Forbig. ad loc.; cf. D. infra; Ov. F. 4, 86:

    homini misero medicinam,

    Petr. 129:

    sibi voluptatem,

    Spart. Hadr. 20 init.; Val. Max. 4, 3, ext. 1. —
    (θ).
    Alicui with object-clause:

    invidere alii bene esse, tibi male esse, miseriast,

    Plaut. Truc. 4, 2, 31:

    nullus est cui non invideant rem secundam optingere,

    id. Bacch. 3, 6, 14.—
    (ι).
    Aliquid alone, to envy the possession of, envy one on account of:

    oro vos id mihi dare quod multi invideant, plures concupiscant,

    Nep. Thras. 4, 2:

    nam quis invideat mala,

    Sen. Herc. Oet. 36; cf.: haec qui gaudent, gaudeant perpetuo suo bono;

    qui invident, etc.,

    Plaut. Most. 1, 3, 49. — Pass.: ego cur, acquirere pauca Si possum, invideor? (for cur mihi invidetur) am I envied? Hor. A. P. 56.— Impers.:

    invidetur enim commodis hominum ipsorum,

    Cic. de Or. 2, 51:

    non dixi invidiam, quae tum est, cum invidetur,

    id. Tusc. 3, 9, 20.— Hence, P. a., invĭdendus, a, um, enviable:

    aula,

    Hor. C. 2, 10, 7:

    postis,

    id. ib. 3, 1, 45; Sen. Const. Sap. 13, 3. —
    B.
    To be loath, be unwilling; with a foll. inf. ( poet.):

    invidens deduci triumpho,

    Hor. C. 1, 37, 30. —With abl.: invidere igne rogi miseris, to grudge, i. e. not grant a burning and burial, Luc. 7, 798.—With inf.:

    his te quoque jungere, Caesar, Invideo,

    am not willing, Luc. 2, 550.—
    C.
    To emulate, aspire to rival:

    Caesar et se illius gloriae invidere, et illum suae invidisse dixit,

    Val. Max. 5, 1, 10.—
    D.
    To hinder, prevent; to refuse, deny:

    plurima, quae invideant pure apparere tibi rem,

    Hor. S. 1, 2, 100:

    invidisse deos, ut Conjugium optatum viderem,

    Verg. A. 11, 269; cf.:

    tene invidit fortuna mihi, ne, etc.,

    id. ib. 11, 43:

    Cereri totum natura concessit, oleum ac vinum non invidit tautum,

    Plin. 15, 2, 3, § 8:

    nobis invidit inutile ferrum,

    Ov. P. 2, 8, 59: nec famam invidit Apollo, Sil. 4, 400.—With dat. and abl.:

    tibi laude, nobis voluptate,

    Plin. Ep. 2, 10, 2.— With abl. alone:

    ne hostes quidem sepulturā invident,

    Tac. A. 1, 22:

    exemplo,

    id. ib. 15, 63:

    spectaculo proelii,

    id. G. 33:

    bona morte,

    Plin. Ep. 2, 20, 8.—Hence,
    1.
    invĭdens, entis, P. a., envious:

    nocere invidenti,

    Cic. Tusc. 4, 8, 17; Hor. C. 1, 37, 30; Vell. 2, 73, 1:

    sive apud cupidos sive apud invidentes dicendum habuerit orator,

    Tac. Dial. 31 med.
    2.
    invīsus, a, um, P. a.
    a.
    Hated, hateful, detested (class.).
    (α).
    Of persons, animals, etc.:

    persona lutulenta, impura, invisa,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20:

    Cato,

    id. Dom. 25, 65:

    suspectos alios invisosque efficere,

    Liv. 41, 24, 18:

    me invisum meo patri esse intellego,

    Plaut. Merc. 1, 1, 79:

    invisos nos esse illos,

    Ter. Hec. 3, 1, 48:

    deo,

    Cic. N. D. 2, 66, 167:

    caelestibus,

    Verg. A. 1, 387:

    divis,

    id. ib. 2, 647:

    Minervae,

    id. G. 4, 246; Ov. Am. 2, 6, 34:

    dominae deae,

    id. ib. 3, 13, 18:

    infamem invisumque plebei Claudium facere,

    Liv. 27, 20, 11:

    ne invisi apud incolas forent, caverunt,

    Just. 36, 2, 15; Quint. 3, 7, 19; 5, 13, 38:

    (Helena) abdiderat sese atque aris invisa sedebat,

    Verg. A. 2, 574 Forbig. ed. 4 ad loc.; cf.:

    Tyndaridis facies invisa,

    id. ib. 2, 601. — Comp.:

    quo quis versutior et callidior est, hoc invisior et suspectior,

    Cic. Off. 2, 9.— Sup.:

    ipsi invisissimus fuerat,

    Plin. Ep. 2, 20.—
    (β).
    Of inanim. and abstr. things:

    cupressus,

    Hor. C. 2, 14, 23:

    negotia,

    id. Ep. 1, 14, 17:

    dis inmortalibus oratio nostra,

    Cic. de Imp. Pomp. 16, 47:

    regna dis invisa,

    Verg. A. 8, 245:

    Troja jacet Danais invisa puellis,

    Ov. H. 1, 3:

    improbitas judici,

    Quint. 6, 4, 15:

    potestatem invisam facere,

    Liv. 3, 9, 10:

    nomen Romanum ad aliquem,

    id. 24, 32, 2:

    omnia invisa efficere,

    id. 42, 42, 5:

    lux,

    Verg. A. 4, 631:

    facies,

    id. ib. 9, 734:

    vita,

    id. ib. 11, 177:

    lumina,

    id. ib. 12, 62:

    aurum,

    Prop. 3, 5, 3:

    locus,

    Ov. P. 2, 8, 64:

    liberalitas,

    Curt. 8, 8, 9:

    Macedonum nomen,

    id. 10, 1, 4.—
    b.
    In act. sense = inimicus, hostile, malicious (rare and poet.):

    invisum quem tu tibi fingis,

    Verg. A. 11, 364; cf.:

    quae tanta licentia ferri, Gentibus invisis Latium praebere cruorem,

    Luc. 1, 9:

    invisa belli consulibus fugiens mandat decreta senatus,

    id. 1, 488.
    2.
    in-vĭdĕo, false reading for non vidit, App. Mag. p. 391 Oud.

    Lewis & Short latin dictionary > invideo

  • 11 provoco

    prō-vŏco, āvi, ātum, 1, v. a. and n., to call forth, call out.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    aliquem,

    Plaut. Ps. 2, 2, 43:

    ut ubi illaec prodeat, me provoces,

    id. Mil. 4, 3, 28; id. Bacch. 3, 3, 40:

    mandant, ut ad se provocet Simonidem,

    Phaedr. 4, 23, 25:

    dum rota Luciferi provocet orta diem,

    lead up, call forth, Tib. 1, 9, 62:

    Memnonis mater roseo provocet ore diem,

    Ov. P. 1, 4, 58; cf. id. F. 1, 456:

    provocare et elicere novas radiculas,

    Col. 3, 15, 5.—
    B.
    In partic.
    1.
    To call out, challenge, invite one to any thing (as to play, sing, drink, fight, etc.):

    provocat me in aleam,

    challenged me to a game, Plaut. Curc. 2, 3, 75:

    pedibus,

    to a race, id. Ep. 5, 1, 58:

    aliquem tesseris,

    Macr. S. 1, 10:

    aliquem cantatum,

    Ter. Eun. 3, 1, 53:

    aliquem ad pugnam,

    Cic. Tusc. 4, 22, 49; cf. Liv. 8, 7, and Flor. 2, 17, 11 Duker: duces nec prohibere paucos temere provocantis volebant, nec, etc., Liv. 23, 16, 4:

    et oleo et mero viros provocant,

    Sen. Ep. 95, 21:

    aliquem ad bibendum,

    Vop. Firm. 4.—
    2.
    In jurid. lang., to take a cause before a higher court, to appeal, make an appeal; in this signif. usually neutr., ad aliquem; act. only post-class., with the judge to whom the appeal is made as object (cf. appello).
    (α).
    Neutr.:

    ut de majestate damnati ad populum provocent,

    Cic. Phil. 1, 9, 21; cf.: quam id rectum sit, tu judicabis;

    ne ad Catonem quidem provocabo,

    id. Att. 6, 1, 7:

    provoco ad populum,

    Liv. 8, 33:

    arreptus a viatore, Provoco, inquit,

    I appeal, id. 3, 56:

    si a duumviris provocarit, provocatione certato,

    id. 1, 26, 6; 3, 56:

    ab omni judicio poenāque provocari licere,

    Cic. Rep. 2, 31, 54.—
    (β).
    Act., to appeal to a judge (post-class.):

    si judicem provocent,

    Dig. 8, 28, 6:

    si praefectus urbi judicem dederit, ipse erit provocandus, qui eum judicem dederit,

    ib. 49, 3, 1.—Also:

    provocare judicium ad populum,

    to bring the decision before the people by appeal, Val. Max. 8, 1, 1;

    rarely, aliquem ad judicem,

    to cite, summon before, App. Flor. p. 360, 24.—
    II.
    Trop.
    A.
    To challenge to a contest, to contend with, emulate, rival, vie with (post-Aug.):

    aliquem virtute,

    to vie with him in virtue, Plin. Ep. 2, 7, 4:

    elegia Graecos provocamus,

    Quint. 10, 1, 93; cf.:

    ea pictura naturam ipsam provocavit,

    Plin. 35, 10, 36, § 94.—Of things, Plin. 16, 8, 12, § 32:

    immensum latus Circi templorum pulchritudinem provocat,

    id. Pan. 51, 3.—
    B.
    To challenge, incite, provoke to any thing:

    felicitas temporum, quae bonam conscientiam civium tuorum ad usum indulgentiae tuae provocat,

    Plin. Ep. 10, 12 (7) fin.:

    omni comitate ad hilaritatem et jocum provocare,

    Suet. Calig. 27; id. Claud. 21:

    tacentes ad communionem sermonis,

    id. Aug. 74.—
    C.
    To excite, stimulate, exasperate, stir up, rouse with any thing (class.;

    syn.: irrito, lacesso): qui non solum a me provocatus sed etiam suā sponte solet, etc.,

    Cic. Fam. 1, 7, 3:

    aliquem beneficio,

    id. Off. 1, 15, 48:

    sermonibus,

    Caes. B. C. 1, 74:

    minis et verbis,

    Tac. H. 3, 24:

    bello,

    id. ib. 4, 17:

    injuriā,

    id. A. 14, 49 et saep.:

    ad iracundiam,

    Vulg. Isa. 63, 10; id. Deut. 4, 25. —
    D.
    To call forth, occasion, produce, cause:

    officia comitate,

    Tac. H. 5, 1:

    mortem tot modis,

    Plin. 19, praef. 1, §

    5: bellum,

    Tac. G. 35; Plin. Pan. 16.—
    E.
    (Acc. to I. B. 2.) To appeal to any thing, to cite as authority or proof (late Lat.):

    ad litteras Pudentillae,

    App. Mag. 84, p. 326, 40:

    ad Judaeorum Codices provocare,

    Aug. Serm. 202, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > provoco

См. также в других словарях:

  • Emulate — Em u*late, v. t. [imp. & p. p. {Emulated}; p. pr. & vb. n. {Emulating}.] To strive to equal or to excel in qualities or actions; to imitate, with a view to equal or to outdo, to vie with; to rival; as, to emulate the good and the great. [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Emulate — Em u*late, a. [L. aemulatus, p. p. of aemulari, fr. aemulus emulous; prob. akin to E. imitate.] Striving to excel; ambitious; emulous. [Obs.] A most emulate pride. Shak. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • emulate — index copy, mock (imitate), pose (impersonate), reflect (mirror) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton …   Law dictionary

  • emulate — (v.) 1580s, back formation from EMULATION (Cf. emulation), or else from L. aemulatus, pp. of aemulari to rival. Related: Emulated; emulating …   Etymology dictionary

  • emulate — *rival, compete, vie Analogous words: imitate, *copy, ape: *match, equal, approach, touch …   New Dictionary of Synonyms

  • emulate — [v] copy the actions of challenge, compete, compete with, contend, contend with, ditto*, do*, do like*, follow, follow in footsteps*, follow suit*, follow the example of*, go like*, imitate, make like*, mimic, mirror, outvie, pattern after*,… …   New thesaurus

  • emulate — ► VERB ▪ try to equal or surpass, typically by imitation. DERIVATIVES emulation noun emulative adjective emulator noun. ORIGIN Latin aemulari to rival or equal …   English terms dictionary

  • emulate — [em′yo͞o lāt΄, em′yəlāt΄; ] for adj. [, em′yo͞o lit, em′yəlit] vt. emulated, emulating [< L aemulatus, pp. of aemulari < aemulus, trying to equal or excel < IE base * ai to give, accept, take > Gr ainymai, take] 1. to try, often by… …   English World dictionary

  • emulate — emulative, adj. emulatively, adv. emulator, n. v. /em yeuh layt /; adj. /em yeuh lit/, v., emulated, emulating, adj. v.t. 1. to try to equal or excel; imitate with effort to equal or surpass: to emulate one s father as a concert violinist. 2. to… …   Universalium

  • emulate — [[t]e̱mjʊleɪt[/t]] emulates, emulating, emulated VERB If you emulate something or someone, you imitate them because you admire them a great deal. [FORMAL] [V n] Sons are traditionally expected to emulate their fathers. Derived words: emulation… …   English dictionary

  • emulate — UK [ˈemjʊleɪt] / US [ˈemjəˌleɪt] verb [transitive] Word forms emulate : present tense I/you/we/they emulate he/she/it emulates present participle emulating past tense emulated past participle emulated 1) formal to try to be like someone or… …   English dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»